-
1 domestici
I.Lit. (very rare):II. A.dico intra domesticos parietes,
Cic. Deiot. 2, 5:vestis,
a garment to wear in the house, id. Fin. 2, 24; Suet. Aug. 73 al.:domesticus otior,
i. e. at home, Hor. S. 1, 6, 128.—Far more freq. and class.,In gen.1.Adj.: in luctu domestico. Cic. Vatin. 13; cf. Ov. M. 13, 578:2.maeror,
Suet. Calig. 5: domesticis praeceptis ernditus. Cic. Rep. 1, 22 fin.; cf.: usus et consuetudo cum ali [p. 608] quo, id. Rosc. Am. 6; so,usus,
Quint. 4 prooem. § 1; cf. Ov. P. 4, 3, 15:homo prope domesticus,
Cic. Fam. 7, 14; cf.praedones (with hospites and amici),
id. Rosc. Am. 6:mala,
id. Sest. 45, 97; cf.clades (with avunculus absumptus),
Liv. 9, 17, 17:exempla,
id. 37, 25; Quint. 9, 3, 73:religio,
Suet. Claud. 12:convivium,
id. ib. 44:ecclesia,
the church in the house, Vulg. 1 Cor. 16, 19. —Subst.: dŏmestĭci, ōrum, m., the members of a family, inmates of a household, Cic. Rab. Post. 2, 4; Liv. 1, 42; Suet. Aug. 89; 78; Vulg. 2 Reg. 16, 2 al.—Also, family domestics, household slaves, Suet. Oth. 10; and for the escort, retinue of a person, Cod. Th. 1, 12, 3; Cod. Just. 12, 7; cf.B.milites,
i. e. body-guard, Vop. Numer. 13.—In partic.1.Opp. to what is foreign or public, domestic, native; private, internal:2.copiae rei frumentariae,
Caes. B. G. 2, 10, 4:si superavissent vel domesticis opibus vel externis auxiliis,
id. B. C. 2, 5 fin.; cf.:externa lubentius in tali re quam domestica recordor,
Cic. Off. 2, 8:non esse transmarinis nec importatis artibus eruditus, sed genuinis domesticisque virtutibus,
id. Rep. 2, 15 fin.; cf.mos (opp. adventicia doctrina),
id. ib. 3, 3 Mos.:insolens domesticarum rerum fastidium,
id. Fin. 1, 3 fin.:alienigenas domesticis anteferre,
id. Font. 10 fin.:bellum,
intestine, civil war, Caes. B. G. 5, 9, 4; cf.hostes,
Cic. Vatin. 10, 25:insidiae (with intestinum scelus),
id. Fam. 5, 2; cf.:et intestinum malum,
id. Verr. 2, 1, 15:ac vernaculum crimen (opp. Romam de provincia apportatum),
id. ib. 2, 3, 61:facta celebrare,
i. e. of their own country, Hor. A. P. 287 et saep.:res domesticas ac familiares (opp. rem publicam),
Cic. Tusc. 1, 1, 2; cf.:domestica et publica,
id. Fam. 5, 13, 4; Liv. 1, 1 fin.:ut vestitum, sic sententiam habeas aliam domesticam, aliam forensem,
Cic. Fin. 2, 24; cf. id. Or. 43 fin.:foris claros domestica destruebat infamia,
Plin. Pan. 83, 4:in rebus privatis ac domesticis,
Quint. 2, 21, 4 et saep.—(Like the Gr. oikeios) = proprius, proper, personal, one's own (opp. alienus):si ex ipsorum domestico incommodo nullus dolor insideret, etc., ex domestico judicio atque animi conscientia,
Caes. B. C. 3, 60, 2; Cic. Div. in Caecil. 10, 31; id. Verr. 2, 3, 41, § 95; id. de Or. 2, 9, 38; id. Or. 38, 132; cf.:Furiae, i. e. in his own heart,
id. Rosc. Am. 24, 67. — Adv.: dŏmestĭce, at home, privately (late Lat.):et secrete,
Tert. Pall. 4:confectus libellus,
Symm. Ep. 10, 36 fin. -
2 domesticus
I.Lit. (very rare):II. A.dico intra domesticos parietes,
Cic. Deiot. 2, 5:vestis,
a garment to wear in the house, id. Fin. 2, 24; Suet. Aug. 73 al.:domesticus otior,
i. e. at home, Hor. S. 1, 6, 128.—Far more freq. and class.,In gen.1.Adj.: in luctu domestico. Cic. Vatin. 13; cf. Ov. M. 13, 578:2.maeror,
Suet. Calig. 5: domesticis praeceptis ernditus. Cic. Rep. 1, 22 fin.; cf.: usus et consuetudo cum ali [p. 608] quo, id. Rosc. Am. 6; so,usus,
Quint. 4 prooem. § 1; cf. Ov. P. 4, 3, 15:homo prope domesticus,
Cic. Fam. 7, 14; cf.praedones (with hospites and amici),
id. Rosc. Am. 6:mala,
id. Sest. 45, 97; cf.clades (with avunculus absumptus),
Liv. 9, 17, 17:exempla,
id. 37, 25; Quint. 9, 3, 73:religio,
Suet. Claud. 12:convivium,
id. ib. 44:ecclesia,
the church in the house, Vulg. 1 Cor. 16, 19. —Subst.: dŏmestĭci, ōrum, m., the members of a family, inmates of a household, Cic. Rab. Post. 2, 4; Liv. 1, 42; Suet. Aug. 89; 78; Vulg. 2 Reg. 16, 2 al.—Also, family domestics, household slaves, Suet. Oth. 10; and for the escort, retinue of a person, Cod. Th. 1, 12, 3; Cod. Just. 12, 7; cf.B.milites,
i. e. body-guard, Vop. Numer. 13.—In partic.1.Opp. to what is foreign or public, domestic, native; private, internal:2.copiae rei frumentariae,
Caes. B. G. 2, 10, 4:si superavissent vel domesticis opibus vel externis auxiliis,
id. B. C. 2, 5 fin.; cf.:externa lubentius in tali re quam domestica recordor,
Cic. Off. 2, 8:non esse transmarinis nec importatis artibus eruditus, sed genuinis domesticisque virtutibus,
id. Rep. 2, 15 fin.; cf.mos (opp. adventicia doctrina),
id. ib. 3, 3 Mos.:insolens domesticarum rerum fastidium,
id. Fin. 1, 3 fin.:alienigenas domesticis anteferre,
id. Font. 10 fin.:bellum,
intestine, civil war, Caes. B. G. 5, 9, 4; cf.hostes,
Cic. Vatin. 10, 25:insidiae (with intestinum scelus),
id. Fam. 5, 2; cf.:et intestinum malum,
id. Verr. 2, 1, 15:ac vernaculum crimen (opp. Romam de provincia apportatum),
id. ib. 2, 3, 61:facta celebrare,
i. e. of their own country, Hor. A. P. 287 et saep.:res domesticas ac familiares (opp. rem publicam),
Cic. Tusc. 1, 1, 2; cf.:domestica et publica,
id. Fam. 5, 13, 4; Liv. 1, 1 fin.:ut vestitum, sic sententiam habeas aliam domesticam, aliam forensem,
Cic. Fin. 2, 24; cf. id. Or. 43 fin.:foris claros domestica destruebat infamia,
Plin. Pan. 83, 4:in rebus privatis ac domesticis,
Quint. 2, 21, 4 et saep.—(Like the Gr. oikeios) = proprius, proper, personal, one's own (opp. alienus):si ex ipsorum domestico incommodo nullus dolor insideret, etc., ex domestico judicio atque animi conscientia,
Caes. B. C. 3, 60, 2; Cic. Div. in Caecil. 10, 31; id. Verr. 2, 3, 41, § 95; id. de Or. 2, 9, 38; id. Or. 38, 132; cf.:Furiae, i. e. in his own heart,
id. Rosc. Am. 24, 67. — Adv.: dŏmestĭce, at home, privately (late Lat.):et secrete,
Tert. Pall. 4:confectus libellus,
Symm. Ep. 10, 36 fin. -
3 familia
familia ae (with pater, mater, filius, the old gen. familias is freq.), f [famulus], the slaves in a household, a household establishment, family servants, domestics: familia, quae constet ex servis pluribus: emere familiam a Catone: armare familiam, Cs.: Aesopus domino solus cum esset familia, his one servant, Ph.: Martis, serfs of the temple: omnem suam familiam undique cogere, vassals, Cs.— An estate, family property, fortune: herciscundae familiae causam agere: decem dierum vix mihi est familiā, means of support, T.— A household, family; genit. (familias or familiae), with pater, mater, or filia: pater familias, head of a family, householder: sicut unus pater familias loquor, as a plain citizen: pater familiae, Cs.: pauci milites patresque familiae, Cs.: patres familias, qui liberos habent, etc.: patres familiarum: mater familias, a matron, mistress of a household: mater familiae, L.: matres familiae, Cs.: matribus familias vim attulisse: matres familiarum, S.: filii familiarum, minors, sons in tutelage, S.— A family, family connection, kindred (as part of a gens): tanta, T.: nobilissima: familiam dedecoras, T.: dedecus familiae: primus in eam familiam attulit consulatum: familiā prope exstinctā, S.— A family, the members of a household: Philippi domūs et familiae inimicissimi, N.— A company, sect, school, troop: singulae familiae litem tibi intenderent: tota Peripateticorum: familiae dissentientes inter se: gladiatoriae, S.: Lucius familiam ducit, is first: familiam ducit in iure civili, stands highest.* * *household; household of slaves; family; clan; religious community (Ecc) -
4 familiāris
familiāris e, adj. with comp. and sup. [familia], of a house, of a household, belonging to a family, household, domestic, private: res familiares: suam rem familiarem auxisse, his estate, Cs.: copiae, L.: funus: parricidium, i. e. committed on a member of the same family: Lar.— Plur m. as subst: quidam familiarium, of the slaves, L.— Familiar, intimate, friendly: videmus Papum Luscino familiarem fuisse, etc.: amicitia, S.: voltus ille: conloquium, L.: iura, rights of intimacy, L.: familiarior nobis propter, etc.: homo amantissimus familiarissimus.—As subst m., a friend, intimate acquaintance, companion: est ex meis intimis familiaribus: familiarem suum conloquitur, Cs.: familiarissimi eius.—In augury, one's own (of those parts of the victim which related to the party offering): (haruspices) fissum familiare tractant: ostentum, L.* * *Imember of household (family/servant/esp. slave); familiar acquaintance/friendIIfamiliaris, familiare ADJdomestic; of family; intimate; (familiaris res = one's property or fortune) -
5 familia
fămĭlĭa, ae (with pater, mater, filius, and filia, the class. gen. sing. is usually in the archaic form familias; familiae also occurs, v. infra; gen.:II.familiai,
Plaut. Am. 1, 1, 203; with the plur. of these words both the sing. and plur. of familia are used:patres familias, etc.,
Cic. Rosc. Am. 15, 43; id. Verr. 2, 3, 51, § 120 al.:patres familiarum,
Cic. Att. 7, 14, 2; Sall. C. 43, 2; 51, 9, v. infra II. A. b.—On the form patribus familiis for familiae, patrum familiarum, etc., Cic. Verr. 2, 3, 79, § 183; id. Rosc. Am. 16, 48, v. Neue, Formenl. 1, p. 7), f. [famulus], the slaves in a household, a household establishment, family servants, domestics (not = family, i. e. wife and children, domus, or mei, tui, sui, etc., but v. II. A. 3 infra):nescio quid male factum a nostra hic familia est... ita senex talos elidi jussit conservis meis,
Plaut. Mil. 2, 2, 11; 17; id. Trin. 2, 1, 28; id. Am. 4, 3, 10:neque enim dubium est, quin, si ad rem judicandum verbo ducimur, non re, familiam intelligamus, quae constet ex servis pluribus, quin unus homo familia non sit: verbum certe hoc non modo postulat, sed etiam cogit,
Cic. Caecin. 19, 55; cf. Dig. 50, 16, 40, § 3; App. Mag. p. 304:vilicus familiam exerceat,
Cato, R. R. 5, 2:familiae male ne sit,
id. ib.:te familiae interdicere, ut uni dicto audiens esset,
Cic. Rep. 1, 39:qui emeret eam familiam a Catone,
id. Q. Fr. 2, 6, 5:cum insimularetur familia societatis ejus,
id. Brut. 22, 85:conjugum et liberorum et familiarum suarum causa,
id. N. D. 2, 63, 157:Petreius armat familiam,
Caes. B. C. 1, 75, 2: alienae se familiae venali immiscuisse, Quint. 7, 2, 26:Aesopus domino solus cum esset familia,
formed the entire establishment, Phaedr. 3, 19, 1.—Of the serfs belonging to a temple:illi Larini in Martis familia numerantur,
Cic. Clu. 15, 43; cf. of the serfs, vassals of Orgetorix:die constituta causae dictionis Orgetorix ad judicium omnem suam familiam, ad hominum milia decem undique coëgit,
Caes. B. G. 1, 4, 2.Transf.A.With the idea of house predominating.1.In gen., a house and all belonging to it, a family estate, family property, fortune: familiae appellatio varie accepta est: nam et in res et in personas deducitur;b.in res, ut puta in lege XII. tab. his verbis: AGNATVS PROXIMVS FAMILIAM HABETO,
Dig. 50, 16, 195; so,SI AGNATVS NEC ESCIT, GENTILIS FAMILIAM NANCITOR, Fragm. XII. Tab. in Collat. Legg. Mosaic. et Roman. tit. 16, § 4 (cf. agnatus): idcirco qui, quibus verbis erctum cieri oporteat, nesciat, idem erciscundae familiae causam agere non possit,
Cic. de Or. 1, 56, 237; so,arbitrum familiae erciscundae postulavit,
id. Caecin. 7, 19; cf.:familiae erciscundae,
Dig. 10, tit. 2:decem dierum vix mihi est familia,
means of support, Ter. Heaut. 5, 1, 36 Ruhnk.—Paterfamilias, materfamilias, etc., or paterfamiliae, materfamiliae, filiusfamilias, etc. (also written separately: pater familiae, mater familiae, etc.), the master of a house in respect to ownership, the proprietor of an estate, head of a family; the mistress of a house, matron; a son or daughter under the father's power, a minor: paterfamilias appellatur, qui in domo dominium habet, recteque hoc nomine appellatur, quamvis filium non habeat;(α).non enim solam personam ejus, sed et jus demonstramus. Denique et pupillum patremfamilias appellamus,
Dig. 50, 16, 195; cf. Sandars ad Just. Inst. 1, 8 prooem.—Form familias:(β).paterfamilias ubi ad villam venit,
Cato, R. R. 2, 1:paterfamilias,
Cic. Quint. 3, 11; id. Fragm. ap. Non. 497, 19 (Rep. 5, 3 ed. Mos.); Sen. Ben. 4, 27 fin.; Nep. Att. 4; 13 al.; cf., in gen., of a plain, ordinary citizen:sicut unus paterfamilias his de rebus loquor,
id. de Or. 1, 29, 132; 1, 34, 159.—In plur.:patresfamilias, qui liberos habent, etc.,
Cic. Rosc. Am. 15, 43; 16, 48; id. Verr. 2, 3, 79, § 183 al.:(Demaratus) cum de matrefamilias Tarquiniensi duo filios procreavisset,
Cic. Rep. 2, 19:materfamilias,
id. Cael. 13, 32: id. Top. 3, 14; Dig. 50, 16, 46 al.—In plur.:uxoris duae formae: una matrumfamilias, etc.,
Cic. Top. 3, 14; id. Fam. 5, 10, 1; id. Verr. 2, 1, 24, § 62 al.—In an inverted order: familias matres,
Arn. 4, 152:illum filium familias patre parco ac tenaci habere tuis copiis devinctum non potes,
Cic. Cael. 15, 36:filiusfamilias,
Dig. 14, 6, 1 sq. al.:tu filiafamilias locupletibus filiis ultro contulisti,
Sen. Cons. ad Helv. 14.—Form familiae:(γ).ex Amerina disciplina patrisfamiliae rusticani,
Cic. Rosc. Am. 41, 120; so,pater familiae,
Caes. B. G. 6, 19, 3; Liv. 1, 45, 4; Sen. Ep. 47 med.; Tac. Or. 22 al.: familiae mater, Enn. ap. Fest. p. 258 Müll.—In plur.:pauci milites patresque familiae,
Caes. B. C. 2, 44, 1; Gracch. ap. Charis. p. 83 P.: Liv. 5, 30 fin.:matrem familiae tuam purpureum amiculum habere non sines?
Liv. 34, 7, 3:mater familiae,
id. 39, 53, 3; Tert. Verg. Vel. 11.— In plur.: matresfamiliae, Varr. ap. Charis. p. 83 P.; Caes. B. G. 1, 50, 4; 7, 26, 3; 7, 47, 5; id. B. C. 2, 4, 3.—In gen. plur.: civium Romanorum quidam sunt patresfamiliarum, alii filiifamiliarum, quaedam matresfamiliarum, quaedam filiaefamiliarum. Patresfamiliarum sunt, qui sunt suae potestatis, sive puberes sive impuberes;2.simili modo matresfamiliarum, filii vero et filiaefamiliarum, qui sunt in aliena potestate,
Dig. 1, 6, 4: patresfamiliarum, Sisenn. ap. Varr. L. L. 8, § 73 Müll.; Suet. Calig. 26 fin.:matresfamiliarum,
Sall. C. 51, 9:filiifamiliarum,
id. ib. 43, 2; Tac. A. 3, 8; 11, 13:filiaefamiliarum,
Dig. 14, 6, 9, § 2:patrumfamiliarum,
ib. 50, 16, 195.—In respect to relationship, a family, as part of a gens:b.addere nostrae lepidam famam familiae,
Plaut. Trin. 2, 2, 98:sororem despondere in fortem familiam,
id. ib. 5, 2, 9: item appellatur familia plurium personarum, quae ab ejusdem ultimi genitoris sanguine proficiscuntur, sicuti dicimus familiam Juliam. Mulier autem familiae [p. 724] suae et caput et finis est, Dig. 50, 16, 195 fin.:qua in familia laus aliqua forte floruerit, hanc fere, qui sunt ejusdem stirpis, cupidissime persequuntur,
Cic. Rab. Post. 1, 2: EX EA FAMILIA... IN EAM FAMILIAM, Fragm. XII. Tab. ap. Dig. 50, 16, 195:commune dedecus familiae, cognationis, nominis,
Cic. Clu. 6, 16:Laeliorum et Muciorum familiae,
id. Brut. 72, 252; id. Off. 2, 12 fin.:nobilissima in familia natus,
id. Rep. 1, 19:ex familia vetere et illustri,
id. Mur. 8, 17:primus in eam familiam attulit consulatum,
id. Phil. 9, 2, 4:hospes familiae vestrae,
id. Lael. 11, 37:Sulla gentis patriciae nobilis fuit, familia prope jam exstincta majorum ignavia,
Sall. J. 95, 3 et saep.—Transf.:3.libros, qui falso viderentur inscripti, tamquam subditicios, summovere familiā, permiserunt sibi,
Quint. 1, 4, 3.—In gen., a family, the members of a household, = domus (rare):B.salutem dicit Toxilo Timarchides et familiae omni,
Plaut. Pers. 4, 3, 32:si haec non nubat, fame familia pereat,
id. Cist. 1, 1, 46:ne pateretur Philippi domus et familiae inimicissimos stirpem interimere,
Nep. Eum. 6, 3.—A company, sect, school, troop (rare but class.):2.cum universi in te impetum fecissent, tum singulae familiae litem tibi intenderent,
Cic. de Or. 1, 10 42:familia tota Peripateticorum,
id. Div. 2, 1, 3; cf.:Aristoteles, Xenocrates, tota illa familia,
id. Fin. 4, 18, 49:familiae dissentientes inter se,
id. de Or. 3, 16, 21:familia gladiatorum... familia Fausti,
id. Sull. 19, 54:lanistarum,
Suet. Aug. 42: tironum, a company of young soldiers, Cod. Th. 10, 1; Amm. 20, 4 med.—A troop or company of players, Plaut. Men. prol. 74.—Ducere familiam, in gen., to lead a company, i. e. to be at the head, be the first:Lucius quidem, frater ejus, familiam ducit,
Cic. Phil. 5, 11, 30; cf.:accedit etiam, quod familiam ducit in jure civili, singularis memoria summa scientia,
id. Fam. 7, 5, 3:gravissima illa vestra sententia, quae familiam ducit,
id. Fin. 4, 16, 45. -
6 vernacula
vernācŭlus, a, um, adj. [verna].I.(Acc. to verna, I.) Of or belonging to homeborn slaves.A. B.Substt.: vernācŭli, ōrum, m. (acc. to verna, I.), buffoons, jesters (postAug. and rare), Mart. 10, 3, 1; Suet. Vit. 14.—2.vernācŭla, ae, f., a female household slave (late Lat.), Mart. Cap. 8, § 804:II.filius quem susceperat ex vernaculā,
Ambros. Abrah. 1, 7, 65.—(Acc. to verna, II.) Native, domestic, indigenous, vernacular, i. e. Roman (the class. signif. of the word):B.aquatilium vocabula partim sunt vernacula partim peregrina,
Varr. L. L. 5, § 77 Müll.:volucres,
id. R. R. 3, 5, 7:equi,
Plin. 37, 13, 77, § 202:vites (with peculiares),
id. 14, 2, 4, § 24:putatio,
id. 17, 23, 35, § 208:gallinae,
Col. 8, 2, 5:pecus,
id. 7, 3, 13:imago antiquae et vernaculae festivitatis,
Cic. Fam. 9, 15, 2:sapor,
inborn, innate, id. Brut. 46, 172:crimen domesticum ac vernaculum,
invented by the accuser himself, id. Verr. 2, 3, 61, § 141; cf.consilium,
Plaut. Poen. 4, 2, 105.— -
7 vernaculi
vernācŭlus, a, um, adj. [verna].I.(Acc. to verna, I.) Of or belonging to homeborn slaves.A. B.Substt.: vernācŭli, ōrum, m. (acc. to verna, I.), buffoons, jesters (postAug. and rare), Mart. 10, 3, 1; Suet. Vit. 14.—2.vernācŭla, ae, f., a female household slave (late Lat.), Mart. Cap. 8, § 804:II.filius quem susceperat ex vernaculā,
Ambros. Abrah. 1, 7, 65.—(Acc. to verna, II.) Native, domestic, indigenous, vernacular, i. e. Roman (the class. signif. of the word):B.aquatilium vocabula partim sunt vernacula partim peregrina,
Varr. L. L. 5, § 77 Müll.:volucres,
id. R. R. 3, 5, 7:equi,
Plin. 37, 13, 77, § 202:vites (with peculiares),
id. 14, 2, 4, § 24:putatio,
id. 17, 23, 35, § 208:gallinae,
Col. 8, 2, 5:pecus,
id. 7, 3, 13:imago antiquae et vernaculae festivitatis,
Cic. Fam. 9, 15, 2:sapor,
inborn, innate, id. Brut. 46, 172:crimen domesticum ac vernaculum,
invented by the accuser himself, id. Verr. 2, 3, 61, § 141; cf.consilium,
Plaut. Poen. 4, 2, 105.— -
8 vernaculus
vernācŭlus, a, um, adj. [verna].I.(Acc. to verna, I.) Of or belonging to homeborn slaves.A. B.Substt.: vernācŭli, ōrum, m. (acc. to verna, I.), buffoons, jesters (postAug. and rare), Mart. 10, 3, 1; Suet. Vit. 14.—2.vernācŭla, ae, f., a female household slave (late Lat.), Mart. Cap. 8, § 804:II.filius quem susceperat ex vernaculā,
Ambros. Abrah. 1, 7, 65.—(Acc. to verna, II.) Native, domestic, indigenous, vernacular, i. e. Roman (the class. signif. of the word):B.aquatilium vocabula partim sunt vernacula partim peregrina,
Varr. L. L. 5, § 77 Müll.:volucres,
id. R. R. 3, 5, 7:equi,
Plin. 37, 13, 77, § 202:vites (with peculiares),
id. 14, 2, 4, § 24:putatio,
id. 17, 23, 35, § 208:gallinae,
Col. 8, 2, 5:pecus,
id. 7, 3, 13:imago antiquae et vernaculae festivitatis,
Cic. Fam. 9, 15, 2:sapor,
inborn, innate, id. Brut. 46, 172:crimen domesticum ac vernaculum,
invented by the accuser himself, id. Verr. 2, 3, 61, § 141; cf.consilium,
Plaut. Poen. 4, 2, 105.— -
9 dispensator
dispensātor, ōris, m. [id.], a household superintendent, a manager, steward; as manager of the imperial treasury, a cashier, treasurer, dioikêtês;usually the most trustworthy slaves, but under the emperors sometimes ingenui (v. Orell. on his Inscr. 4002): ab aere pendendo dispensator,
Varr. L. L. 5, § 183 Müll.; Plin. 33, 3, 13, § 43; and Paul. ex Fest. p. 72, 9 Müll.:dispensator litteras scit,
Cic. Rep. 5, 3, 5 (cf. Krebs, Antibar. p. 371); so id. Fragm. ap. Non. 193, 10; Juv. 1, 91; Suet. Aug. 67; Mart. 5, 42, 5; Plin. 7, 39, 40, § 129; Inscr. Orell. 790; 895; 2914 sq.; Vulg. Gen. 43, 16 al. -
10 famulitium
fămŭlĭtĭum, ii, n. [id.] (ante- and post-class.).I.Abstr., servitude, slavery: famulitium (al. famuletium) dicebatur, quod nunc servitium, Paul. ex Fest. p. 87, 3 Müll.—II.Concr., the servants or slaves of a household:unus e famulitio,
Macr. S. 1, 7:Veneris,
Mart. Cap. 8, § 804; Spart. Sever. 6; App. M. 8, p. 179, 36; id. Mag. p. 285, 1.
См. также в других словарях:
slaves and slavery — Slaves, known as wardum in the Babylonian dialect of Akkadian, existed in all of the societies of ancient Mesopotamia. However, slavery did not play the kind of major social and commercial role that it did later in classical (Greco Roman)… … Ancient Mesopotamia dictioary
Slaves and Slavery — One of the most pernicious and persistent practices throughout human history, slavery was found everywhere in the ancient Mediterranean and continued in some form into the Middle Ages. Indeed, some scholars have suggested that the continuance… … Encyclopedia of Barbarian Europe
Field slaves — By no means was there anything lucky about being a slave. However, as in society, there were different classes of slaves. Lower class slaves would be considered the field slaves, and the upper class slaves being the house slaves. Just as the name … Wikipedia
List of slaves — Slaves redirects here. For the 1969 drama film, see Slaves (film). Part of a series on Slavery … Wikipedia
Medieval household — John, Duke of Berry enjoying a grand meal. The Duke is seen sitting at the high table surrounded by numerous servants, guests and dependents. Illustration from Très Riches Heures du Duc de Berry, ca 1410. The medieval household was, like… … Wikipedia
slavery — /slay veuh ree, slayv ree/, n. 1. the condition of a slave; bondage. 2. the keeping of slaves as a practice or institution. 3. a state of subjection like that of a slave: He was kept in slavery by drugs. 4. severe toil; drudgery. [1545 55; SLAVE… … Universalium
Slavery — Slave redirects here. For other uses, see Slave (disambiguation). Part of a series on … Wikipedia
Serfdom — Serf redirects here. For the Saint, see Saint Serf. For SERF magnetometer, see SERF. Part o … Wikipedia
Ottoman System in the Balkans — By the early sixteenth century most of the Balkan Peninsula’s Christians were submerged within the Ottomans’ Islamic theocratic society. In traditional Islamic civilization, no separation existed between religious and secular matters, and… … Wikipedia
House slave — A House slave was a slave who worked and often lived in the house of the slave owner. House slaves had many duties such as cooking, cleaning, serving meals and caring for children. Contents 1 House slaves in antiquity 1.1 House slaves in Greece 1 … Wikipedia
Culture of ancient Rome — Julius Caesar, from the bust in the British Museum, in Cassell s History of England (1902). Ancient Roman culture existed throughout the almost 1200 year history of the … Wikipedia